KRISTJAN BREGENDAHL
ACARE VN - Dinh dưỡng thích hợp cho gà đẻ là điều cần thiết để đảm bảo năng suất gia cầm và hoạt động sản xuất đạt hiệu suất cao nhất.
Dinh dưỡng chính xác đóng một vai trò quan trọng trong việc đạt được tiềm năng di truyền của gà đẻ hiện nay về sản xuất trứng và chất lượng trứng. Hơn nữa, chi phí thức ăn chiếm khoảng 65% đến 75% chi phí sản xuất trứng. Do đó, chương trình dinh dưỡng là rất quan trọng trong việc xác định lợi nhuận và thành công tổng thể của các doanh nghiệp sản xuất trứng.
Chăn nuôi gà đẻ nên bắt đầu bằng việc chăn nuôi tốt gà mái tơ
Điều quan trọng là làm cho con gà mái tơ khỏe mạnh, có chất lượng tốt với nguồn dự trữ của cơ thể đủ để duy trì nhu cầu sản xuất trứng cao. Những sai lầm mắc phải trong giai đoạn tăng trưởng là rất khó, nếu không nói là không thể sửa chữa trên gà đẻ, vì vậy chương trình dinh dưỡng cho gà mái tơ nên được xem như là một khoản đầu tư trong giai đoạn đẻ trứng.
Trong giai đoạn phát triển, khối lượng cơ thể và sự đồng đều về khối lượng cơ thể là những công cụ tốt nhất để quản lý chương trình dinh dưỡng và đảm bảo sự phát triển của những con gà mái tơ. Do đó, khối lượng cơ thể của những con gà mái tơ nên được theo dõi bằng cách cân khối lượng chúng thường xuyên. Các nhà sản xuất gà mái tơ bắt đầu cân chúng ở 2 tuần tuổi và cân mỗi tuần sau đó. Các biện pháp giúp tăng khối lượng cơ thể là cần thiết để có thể khắc phục các vấn đề về tăng trưởng và giúp xác định khi nào nên thay đổi khẩu phần ăn.
Thay đổi khẩu phần ăn trong giai đoạn tăng trưởng nên dựa trên khối lượng cơ thể chứ không phải độ tuổi. Nếu trong trường hợp một khẩu phần ăn thay đổi đã được cho ăn ở 3 tuần tuổi, nhưng khối lượng cơ thể của những con gà mái tơ thấp hơn khối lượng mục tiêu ở 3 tuần tuổi, thì khẩu phần ăn này nên được cho ăn thêm một hoặc hai tuần nữa, cho đến khi khối lượng mục tiêu theo độ tuổi được đáp ứng. Ngược lại, khẩu phần ăn có thể được chuyển đổi sớm hơn nếu các con gà mái tơ có khối lượng mục tiêu cao hơn.
Nếu những con gà mái tơ không đạt được khối lượng cơ thể ở mức mong muốn thì các thành phần trong khẩu phần ăn nên được so sánh với các khuyến cáo cho gà giống. Nếu không có sự khác biệt rõ ràng có thể giải thích tốc độ tăng trưởng giảm (và không có vấn đề gì trong quản lý hoặc tình trạng sức khỏe là hiển nhiên), thì tốc độ tăng trọng của cơ thể có thể tăng lên bằng cách tăng năng lượng của khẩu phần ăn. Trong thời tiết nóng, khi lượng tiêu thụ thức ăn thấp thì các thành phần dinh dưỡng (axit amin, axit béo, khoáng chất và vitamin) có thể cần phải được tăng lên để tăng tốc độ tăng trưởng.
Việc nuôi gà đẻ
Biết được lượng ăn vào của đàn là rất quan trọng. Các khuyến cáo về dinh dưỡng của gà đẻ thường dựa trên việc cung cấp một lượng chất dinh dưỡng mỗi ngày cho mỗi con gà mái, được biểu thị bằng miligam hoặc gram mỗi ngày. Do đó, người ta phải biết (hoặc ước tính chính xác) lượng ăn vào hàng ngày của gà mái để tính tỷ lệ phần trăm trong khẩu phần ăn của mỗi chất dinh dưỡng.
Ví dụ, với mức tiêu thụ thức ăn được quan sát là 110 g/ngày và lượng canxi khuyến cáo hàng ngày là 4,4 g/ngày thì hàm lượng canxi trong khẩu phần nên là 4,0%:
(4,40g Ca cần × 100) / 110g thức ăn tiêu thụ = 4,0% Ca trong khẩu phần
Nếu lượng tiêu thụ thức ăn hàng ngày giảm xuống còn 105 g/ngày vì thời tiết nóng hoặc các yếu tố khác thì gà mái được cho ăn khẩu phần như trên chỉ tiêu thụ được (105 g × 4.0% =) 4.2g canxi. Điều quan trọng là, việc giảm lượng ăn vào hàng ngày cũng tương tự đối với các chất dinh dưỡng khác và năng lượng. Do đó, chất lượng vỏ trứng, khối lượng trứng và năng suất sản xuất trứng sẽ không giảm khi hàm lượng dinh dưỡng trong khẩu phần ăn được tăng lên để cung cấp lượng năng lượng và chất dinh dưỡng được khuyến cáo khi lượng ăn vào của gà mái thấp hơn.
Đề xuất một chương trình xây dựng khẩu phần ăn dành cho gà đẻ
Khẩu phần đầu tiên được cho ăn khi gà mái bắt đầu đẻ trứng là rất quan trọng để duy trì khối lượng cơ thể, đáp ứng nhu cầu sản xuất trứng và cũng để đảm bảo gà mái có sức sản xuất lâu hơn. Vào thời điểm này, lượng ăn vào của gà mái tương đối thấp và nếu gà mái không thể có đủ năng lượng và chất dinh dưỡng từ khẩu phần ăn, chúng sẽ sử dụng nguồn dự trữ của cơ thể để duy trì sản xuất trứng. Khi nguồn dự trữ cơ thể (gần như) cạn kiệt thì quá trình sản xuất trứng sẽ dừng lại và sau đó là quá trình giảm sản lượng cổ điển.
Do đó, khẩu phần đầu tiên cho gà đẻ nên có dinh dưỡng đậm đặc hơn, thường yêu cầu mức bổ sung tương đối cao của dầu, axit amin tiêu hóa, canxi và phốt pho khả dụng. Do khẩu phần ăn đầu tiên có hàm lượng dinh dưỡng cao nên nó tương đối đắt khi so sánh trên cơ sở giá mỗi 1000 kg. Tuy nhiên, khẩu phần ăn này chỉ được cho ăn trong một thời gian ngắn và chỉ có một ít thức ăn được tiêu thụ vì lượng ăn vào hàng ngày tương đối thấp. Do đó, chi phí cho ăn thực tế của khẩu phần ăn đầu tiên thấp và quan trọng là nó đảm bảo cung cấp đủ năng lượng và dinh dưỡng để đảm bảo đạt được sản lượng cao nhất, ngăn sự cạn kiệt nguồn dự trữ của cơ thể và sự ổn định lâu dài của gà đẻ.
Khẩu phần đầu tiên được cho ăn từ khi bắt đầu đẻ (Hình 1), nhưng giai đoạn cho ăn thì tương đối ngắn. Khẩu phần ăn được xây dựng khi lượng ăn vào tương đối thấp (giá trị lượng ăn vào chính xác phụ thuộc một phần vào từng trang trại và kinh tế). Khẩu phần được cho ăn cho đến khi mức tiêu thụ thức ăn quan sát đã tăng thêm 5 đến 10 g/ngày, thường xảy ra vào khoảng 26 đến 27 tuần tuổi. Thông thường khẩu phần ăn đầu tiên được cho ăn đến 45 đến 50 tuần tuổi và không xem xét những thay đổi đáng kể về lượng ăn vào trong thời gian này.
Lượng ăn vào theo độ tuổi và các khẩu phần ăn theo giai đoạn được khuyến cáo.
Khi lượng ăn vào của đàn tăng từ 5 đến 10 g/ngày thì khẩu phần 1 có thể được điều chỉnh lại để tận dụng những ưu thế của việc tăng lượng ăn vào. Khẩu phần thứ 2 nên được xây dựng với cách thức tương tự hoặc ít hơn một chút (0,10MJ/kg hoặc 25kcal/kg) so với khẩu phần ăn 1 để cung cấp cùng một miligam hoặc gram chất dinh dưỡng mỗi ngày so với khẩu phần 1, do sự khác biệt về lượng ăn vào. Điều đó có nghĩa là khẩu phần ăn thứ 2 ít dưỡng chất hơn và do đó, ít tốn kém hơn. Nếu muốn có một chương trình kiểm soát khối lượng trứng linh hoạt thì có thể bắt đầu ở độ tuổi này bằng cách giảm lượng tiêu thụ axit amin và bổ sung chất béo cho gà mái.
Khẩu phần ăn tiếp theo được xây dựng sau khi lượng ăn vào tăng thêm 5 g/ngày, thường xảy ra vào khoảng 36 đến 37 tuần tuổi, và do đó khẩu phần ít dinh dưỡng hơn khẩu phần ăn 2. Lượng ăn vào thường không thay đổi nhiều sau thời gian này (Hình 1), do đó, thay đổi khẩu phần ăn tiếp theo (sang khẩu phần ăn 4) ảnh hưởng chủ yếu bởi kiểm soát khối lượng trứng (bằng cách giảm hàm lượng axit amin và chất béo), duy trì chất lượng vỏ trứng (bằng cách tăng canxi và giảm phốt pho). Điều đó nói rằng, những khẩu phần ăn này nên được điều chỉnh lại để tránh cho gà mái ăn quá ít hoặc quá nhiều nếu lượng ăn vào thay đổi.
Để tránh những thay đổi quá đột ngột khi thay đổi khẩu phần có thể gây ra như sự giảm tiêu thụ thức ăn tạm thời, nên thay đổi hàm lượng năng lượng giữa các khẩu phần ăn khác nhau trong các giai đoạn không quá 0,10 MJ/kg hoặc 25 kcal/kg mỗi tuần. Tương tự, hàm lượng chất dinh dưỡng không nên thay đổi nhiều hơn khoảng 5% mỗi tuần (ví dụ: từ 0,90% lysine đến 0,86% lysine), có nghĩa là cần thay đổi nhiều khẩu phần ăn trong vài tuần nếu muốn giảm năng lượng hoặc chất dinh dưỡng nhiều hơn.
Nguồn: Wattagnet
Biên dịch: Acare VN Team