TG: Rajesh & cs.
(Acare) Thuật ngữ “sức khỏe đường ruột” là một đề tài rất rộng, đòi hỏi phải có một kiến thức tổng thể liên quan tới dinh dưỡng đường ruột, hệ vi sinh vật và hệ miễn dịch. Dinh dưỡng và sức khỏe phụ thuộc lẫn nhau và phần lớn sự tương tác này chủ yếu từ đường ruột. Một trong những cách tác động hiệu quả nhất đến sức khỏe đường ruột là thông qua dinh dưỡng.
Trên thực tế, chương trình dinh dưỡng giai đoạn đầu thường đưa thức ăn và nước cho gà con như một cách để nuôi dưỡng đường ruột. Bằng cách làm này, sự phát triển sẽ thuận lợi nhất. Điều này đảm bảo những con gà con có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, có khả năng chống lại những thách thức ở đường ruột. Có một số chiến lược dinh dưỡng có thể áp dụng để tác động tới sức khỏe đường ruột. Trong phần này, một số yếu tố chính ảnh hưởng tới sức khỏe đường ruột sẽ được giới thiệu một cách ngắn gọn và tổng quát nhất.
CÔNG THỨC THỨC ĂN
Một khẩu phần ăn cân đối với hàm lượng dinh dưỡng phù hợp với nhu cầu của gia cầm được coi là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của chương trình chăn nuôi. Về khía cạnh này, khẩu phần ăn của gia cầm nên được xây dựng dựa trên giá trị tiêu hóa thay vì giá trị “tổng số” để tối đa hóa khả năng tiêu hóa protein. Nên áp dụng khái niệm “Protein cân bằng” (hay tỷ lệ acid amin lý tưởng) cho tất cả các acid amin thiết yếu. Điều này nhấn mạnh việc không phải là protein tối thiểu mà là sự cân bằng hoặc tỉ lệ thích hợp của mỗi acid amin với lysine. Việc sử dụng acid amin tổng hợp sẽ có lợi và có thể giúp ngăn việc dư thừa protein thô. Việc dư thừa protein khó tiêu có thể dẫn tới một số vấn đề ở đường ruột (ví dụ như phân ướt).
ĐẶC TÍNH CỦA TINH BỘT
Trong số các chất dinh dưỡng ở khẩu phần ăn của gia cầm, tinh bột là một trong những chất dinh dưỡng quan trọng nhất và là nguồn cung cấp năng lượng chính của khẩu phần ăn gà thịt (có thể chứa tới 50% tinh bột trên vật chất khô). Các loại hạt ngũ cốc khác nhau (lúa mì, ngô, lúa miến, gạo) đều có đặc tính và tính chất lý hóa của tinh bột khác nhau. Ví dụ, lúa mì có chứa nhiều polysaccharid phi tinh bột (NSP) như β-glucans và aribonoxylans. Các đặc tính lý hóa của NSP gây nên các tác động kháng dưỡng ở gà thịt, đặc biệt là NSP hòa tan - tạo nhớt làm giảm khả năng tiêu hóa protein, tinh bột và chất béo.
Và nhiều nghiên cứu chứng minh khi thức ăn có độ nhớt cao sẽ gây ra các vấn đề về tiêu hóa và sức khỏe như giảm tỉ lệ hấp thu, hoạt động của các enzyme tiêu hóa, khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng và tốc độ phát triển của gia cầm khi khẩu phần ăn sử dụng lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen hoặc yến mạch (có hàm lượng NSP cao). Mặt khác, NSP không tan và không nhớt có thể có tác dụng hữu ích đối với sức khỏe đường ruột. Các đặc tính khác của NSP như khả năng kháng lại các enzyme tiêu hóa của động vật cũng thúc đẩy tạo nhớt trong ruột, dẫn đến hiện tượng phân dính. Ngoài ra, tốc độ tiêu hóa của tinh bột có thể thúc đẩy sự phát triển của Cl.perfringens. Độc tố do Cl.perfringens là nguyên nhân gây ra viêm ruột hoại tử. Do đó, việc áp dụng các enzyme xyalanse thích hợp là cần thiết để tăng cường tiêu hóa tinh bột và sức khỏe đường ruột, vì các enzyme này có khả năng phân giải NSP từ đó làm giảm độ nhớt ở đường tiêu hóa, tăng tốc độ tiêu hóa và cải thiện năng suất của gia cầm.
KẾT CẤU VÀ DẠNG CỦA THỨC ĂN
Dạng vật lý của nguyên liệu thô được sử dụng trong khẩu phần ăn của gà thịt có thể ảnh hưởng đến các đặc điểm hình thái và sinh lý của toàn bộ đường ruột., mặc dù các kết quả nghiên cứu không nhất quán. Các hạt nhỏ có diện tích tiếp xúc bề mặt lớn hơn và điều này có thể tăng tốc độ tiêu hóa thức ăn trong ruột. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng các kích thước hạt thức ăn lớn hơn thúc đẩy sự phát triển và hoạt động của dạ dày cơ (mề), do đó, thức ăn được lưu giữ lại lâu hơn và các hạt thức ăn đồng đều hơn khi tới ruột non, giúp gia cầm tiêu hóa tốt hơn. Ngoài ra, kích thước hạt thức ăn lớn hơn dẫn tới thời gian lưu giữ lâu hơn, điều này giúp giải phóng tinh bột bị kẹt trong tế bào hạt ngũ cốc và kích thích quá trình lên men ở vi khuẩn có lợi ở manh tràng. Vì thế, kích thước hạt nên có là 800-1000 micro.
Và gà thịt sử dụng khẩu phần ăn lúa mì nguyên hạt có thể làm giảm Salmonella typhimurium và Cl.perfrigens trong đường tiêu hóa. Ngoài ra, việc sử dụng lúa mì nguyên hạt vào khẩu phần ăn của gà thịt làm tăng tốc độ tăng trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn của gia cầm. Ngược lại, Svihus và cs không tìm thấy ảnh hưởng đáng kể của khẩu phần chứa lúa mì nguyên cám đến tăng khối lượng cơ thể và hiệu quả sử dụng thức ăn. Tuy nhiên, các tác giả báo cáo rằng những đàn gia cầm được ăn khẩu phần lúa mì hiệu quả hơn, các chất dinh dưỡng được tiêu hóa và hấp thụ tốt hơn so với những đàn được ăn khẩu phần chứa lúa mì xay. Các tác giả cho rằng những cải thiện khả năng tiêu hóa có thể là do tuyến tụy và gan tăng tiết dịch.
Svihus và cs so sánh giữa việc sử dụng lúa mì xay hoặc lúa mì nguyên hạt về tốc độ di chuyển trong đường tiêu hóa trên và báo cáo rằng mặc dù dạ dày cơ có khả năng sử dụng khẩu phần ăn chứa lúa mì nguyên hạt cao hơn, nhưng tốc độ di chuyển trung bình qua dạ dày cơ không bị ảnh hưởng bởi dạng của lúa mì. Dựa trên những kết quả này, có thể kết luận rằng khi đường ruột khỏe mạnh thì việc sử dụng lúa mì nguyên hạt trong khẩu phần ăn có thể giúp cải thiện sự phát triển của đường ruột và sử dụng hiệu quả các chất dinh dưỡng trong thức ăn do đó tăng hiệu suất ăn của gà thịt nhưng khi tính toàn vẹn của niêm mạc ruột bị suy giảm. Việc sử dụng lúa mì nguyên hạt vào khẩu phần ăn có thể làm giảm năng suất của gia cầm. Ngoài ra, việc đưa lúa mì nguyên hạt vào khẩu phần ăn sẽ giảm tiêu thụ năng lượng cho quá trình nghiền và giảm chi phí thức ăn.
Mặt khác, việc sử dụng máy nghiền búa để nghiền ngũ cốc vẫn được chấp nhận để sản xuất thức ăn cho gà thịt, nhưng tốt nhất nên sử dụng máy nghiên này với cỡ sàng là 6mm và tốc độ quay là 750 vòng/phút. Máy nghiền trục sẽ làm kích thước hạt đồng đều hơn và do đó tính đồng nhất tổng thể tốt hơn. Ngoài ra, máy nghiền trục thường tạo ra các hạt có cạnh sắc nhọn và ít bụi hơn trong khi máy nghiền búa tạo ra hạt tròn hơn, dẫn tới bụi nhiều hơn đáng kể và viên nén bền hơn. Các hạt có cạnh sắc hơn được tạo ra từ máy trục có thể kích thích vật lý cho niêm mạc ruột, từ đó sức khỏe đường ruột tốt hơn.
(Còn tiếp...)
Nguồn: eFeedlink
Biên dịch: Acare Team