Tầm quan trọng của vitamin D đối với hệ miễn dịch của heo

ACARE VN - Vitamin D3 đóng vai trò trung tâm trong đáp ứng miễn dịch của heo. Vitamin D ở dạng 25-OH D3 có thể là một nguồn cung cấp vitamin D hiệu quả hơn so với dạng cholecalciferol cho heo.


Mặc dù vitamin D3 (cholecalciferol) có thể được tổng hợp từ  provitamin D7-dehydrocholesterol bằng cách chiếu tia cực tím lên da của heo, việc sản xuất nội sinh này thường không đáp ứng được nhu cầu sinh lý, vì heo thường bị nuôi nhốt trong các chuồng, không được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Vì vậy vitamin D3 trong khẩu phần là nguồn đáng tin cậy nhất để đảm bảo nhu cầu vitamin D cho chăn nuôi đạt hiệu quả.

Sau khi ăn vào, cholecalciferol và chất béo với sự hiện diện của muối mật được hấp thu vào đường ruột. Thông qua hệ thống bạch huyết, vitamin D3 được vận chuyển đến gan và cuối cùng được tích tụ trong mô mỡ. Trong gan cholecalciferol được chuyển thành 25-hydroxy-cholecalciferol (25-OH-D3) và sau đó hydroxyl hóa thêm trong thận tạo thành 1,25-dihydroxy-cholecalciferol (1,25- (OH)2-D3), là một hoóc môn hoạt hóa. D điều chỉnh nội cân bằng của canxi và phốt pho, nghĩa là nó làm tăng sự hấp thu các khoáng chất này từ ruột non cũng như sự hấp thụ lại của chúng trong các ống thận và nó ảnh hưởng đến quá trình vôi hóa bằng cách tăng sự hấp thu khoáng chất của xương. Việc bổ sung 1.000-2.000 IU/kg thức ăn thường được cho là đã đáp ứng đủ nhu cầu ở nhiều giống heo khác nhau. 

Ở tất cả các loài động vật bậc cao, tác hại nặng nề sau một thời gian dài thiếu vitamin D3 được biết đến nhiều nhất là còi xương. Các đầu mút xương phình to ra; xương cùng, cột sống và xương sọ bị biến dạng và giòn. Động vật di chuyển khó khăn và không vững do bị què chân và yếu cơ. Các bệnh chuyển hóa xương điển hình khác là nhuyễn xương, thoái hóa sụn và xốp xương, chúng có liên quan đến việc mất sự khoáng hóa trong xương hoặc mất khoáng chất xương ở heo các lứa tuổi khác nhau. Các dấu hiệu thiếu vitamin D lâm sàng và cận lâm sàng trên heo là ức chế sinh trưởng, giảm thể trọng, giảm hoặc mất sự ngon miệng và tử vong cao. Để tránh những vấn đề nghiêm trọng như vậy, việc bổ sung đầy đủ vitamin D3 rất quan trọng.

Từ các nghiên cứu cổ điển trên chuột cho thấy vitamin D cũng có phản ứng với hệ miễn dịch. Các đại thực bào, có nhiệm vụ tiêu diệt các mầm bệnh, giải phóng 1,25- (OH)2-D3, sau đó điều chỉnh các tế bào khác trong hệ miễn dịch. Ví dụ, sản sinh 1,25- (OH)2-D3 cục bộ tác động lên các tế bào T và B hoạt hóa bằng cách thúc đẩy phản ứng tế bào T giúp đỡ đặc trưng và làm giảm các chức năng của tế bào B. Ngoài nguồn vitamin D là 1,25- (OH)2-D3 thì các đại thực bào cũng là những mục tiêu tiềm năng cho các hoạt động điều hòa miễn dịch của chất chuyển hóa vitamin D này. Dạng 1,25- (OH)2-D3 giúp duy trì số lượng các đại thực bào bằng cách kích thích sự phân hóa của các tế bào gốc myeloid đối với kiểu hình macrophage. Hơn nữa tác dụng kháng khuẩn của các đại thực bào tăng khi sử dụng 1,25- (OH)2-D3 thông qua tăng tính chất hóa học và tăng khả năng thực bào vi khuẩn của đại thực bào.

Nhiều thông tin gần đây đã cho thấy rằng cholecalciferol và đặc biệt là các chất chuyển hóa 25-OH-D3 và 1,25- (OH)2-D3 đóng một vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch của heo. Trong ngành chăn nuôi heo, bệnh truyền nhiễm là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong và tổn thất về kinh tế, đặc biệt là lúc heo con cai sữa, thông tin này đáng được chú ý đặc biệt.

Một nhóm nghiên cứu đã báo cáo về hiệu quả điều chỉnh miễn dịch của 1,25- (OH)2-D3 được đo bằng phản ứng kháng thể kháng nguyên đặc hiệu sau khi tiêm albumin huyết thanh của con người (HSA) vào bắp cơ của heo. Dạng 1,25- (OH)2-D3 tăng đáng kể đáp ứng huyết thanh IgA và IgM đặc hiệu. Hàm lượng IgA đặc hiệu của HSA cũng được tìm thấy trong các chất tiết niêm mạc (nước bọt, phân và nước mũi) của động vật được sử dụng vitamin D3. Hơn nữa, dạng 1,25- (OH)2-D3 làm tăng số lượng các tế bào kháng nguyên đặc hiệu và các  kháng thể IgA và IgG đặc hiệu trong các hạch lympho. Trong một nghiên cứu tiếp theo, các tác giả này đã quan sát thấy rằng việc tiêm kháng nguyên Escherichia coli cho heo con trong suốt giai đoạn bú sữa có thể giúp bảo vệ chống lại sự phơi nhiễm E. coli qua đường miệng và bổ sung dạng 1,25- (OH)2-D3 giúp cải thiện miễn dịch được đánh giá qua sự giảm bài tiết E. coli trong phân. Tuy nhiên, trong điều kiện sản xuất, tác động có lợi của 1,25- (OH)2-D3 chỉ có thể xảy ra, nếu nồng độ 25-OH-D3 đủ lớn để làm chất nền cho bước hydroxyl hóa thứ cấp có trong quá trình tuần hoàn máu. Do đó để đạt hiệu quả tốt nhất nên bổ sung trực tiếp 25-OH-D3 trong thức ăn.

Một nhóm khác điều tra sự thay đổi tế bào miễn dịch khi bổ sung dinh dưỡng cho heo cai sữa với dạng vitamin D3 hydroxyl hóa thương mại (25-OH-D3, Hy D). Người ta nhận thấy ở heo con có sự gia tăng đáng kể số lượng tế bào bạch cầu, hiện diện như là một miễn dịch sinh học có mối quan hệ chặt chẽ với hàng rào bảo vệ chống lại vi khuẩn cũng như có sự điều chỉnh tích cực đối với sự tồn tại và khả năng thực bào của bạch cầu. Những nghiên cứu này và những phát hiện khác chỉ ra rằng vitamin D3 đóng vai trò trung tâm trong đáp ứng miễn dịch của heo và dạng 25-OH D3 có thể là một nguồn cung cấp hiệu quả hơn dạng cholecalciferol để cải thiện  nhu cầu vitamin D cho heo.

Nguồn: Pig333.com
Biên dịch: Acare VN Team


kỹ thuật khác